@article {ref_9611, title = {Johannes Papritz (1898-1992) und die Entwicklung der Archivwissenschaft nach 1945}, number = {51}, year = {1998}, note = {

Deze biografie is interessant vanwege het beeld over de rol van archivarissen dat hier naar boven komt. Die rol is en blijft mijns inziens afhankelijk is van het tijdsgewricht, het type samenleving waarin zij leven (context van de samenleving) en dat in samenhang met de eigen normen en ethische waarden (persoonlijke context).

Het werk van een archivaris blijft ongeacht die context In de basis altijd bestaan uit \ zaken als opnemen, selecteren, bewaren en beschikbaarstellen van informatie (zie het OAIS model). Het doel en de doelgroep waar een archivaris het werk voor uitvoert wordt bepaald door de op dat moment heersende cultuur en het type samenleving van het moment, de context, waarin hij leeft. De manier waarop hij of zij het werk in overeenstemming vindt met zijn eigen ethische waarden en de consequenties die hij of zij daar uit trekt zijn puur persoonlijk.\ 

Met andere woorden of dictatuur, theocratie, plutocratie of democratie het type werk is hetzelfde.\ 

}, pages = {574-588}, publisher = {Das Landesarchiv Nordrhein-Westfalen und der Verband deutscher Archivarinnen und Archive e.V.}, abstract = {

Korte biografie van Johannes Papritz, geschreven ter gelegenheid van het feit dat hij honderd jaar daarvoor geboren was. Papritz is onder andere bekend van het 4 delige werk "Archivwissenschaft" uit 1976.

}, keywords = {archivaris, context, cultuur, democratie, ethiek, OAIS, samenleving}, url = {http://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072446787;skin=mobile$\#$page/587/mode/1up}, author = {Nils Br{\"u}bach} } @article {ref_9224, title = {Het boek van zand; Naar een ontologie van het digitale archief}, year = {2006}, note = {

Onderzoek naar de heruitvinding van de begrippen {\textquoteright}archief{\textquoteright} en {\textquoteright}archivering{\textquoteright} in het digitale tijdperk. Er wordt gepoogd alle relevante theoretische, culturele en technologische ontwikkelingen te benoemen en aan te geven welke gevolgen ze hebben voor de opslag, verwerking en het behoud\  van digitale documenten. Er wordt ingezoomd op de specifieke {\textquoteright}digitale{\textquoteright} archiveringsvraagstukken rond selectie, betrouwbaarheid en het verzekeren van toegang. Ook de dynamische aard van digitale documenten komt aan de orde. Aan het eind worden mogelijke nieuwe vormen van gebruik\  geschetst.

}, pages = {91}, institution = {Instituut voor Beeld en Geluid}, address = {Hilversum}, keywords = {authenticiteit, context, digitale duurzaamheid, duurzame toegankelijkheid, ontologie, voortbestaan}, url = {http://files.beeldengeluid.nl/pdf/Het-boek-van-zand_2006.pdf}, author = {Annemiek de Jong} } @inbook {10126, title = {Rethinking context: an introduction}, year = {1992}, note = {

The notion of context involves a fundamental juxtaposition ot two entities:
(1) a focal event; and
(2) a field of action within which that event is embedded.

Context is a frame that surrounds the event and provides resources for its appropriate interpretation.


In: Goodwin, Charles; Duranti, Alessandro, Rethinking context: Language as an interactive phenomenon. Cambridge 1992 (blz.1-42): .

}, pages = {42}, publisher = {Cambridge University Press}, organization = {Cambridge University Press}, address = {Cambridge}, abstract = {

When the issue of context is raised it is typically argued that the focal event cannot be properly understood, interpreted approprately, or described in a relevant fashion, unles on looks beyond the event itself tot othre phenomena (for example cultural setting, speech situation, shared background assumtions) within the event is embedded, or alternatively that features of talk itself invoke particular background assumptions relevant tot the organization of subsequent interaction. The context is thus a frame that surrounds the event being examined and provides resources for its appropriate interpretation.
The notion of context thus involves a fundamental juxtaposition ot two entities: (1) a focal event; and (2) a field of action within which that event is embedded.

About context in language

}, keywords = {activity, context, contextualization, event}, url = {http://www.sscnet.ucla.edu/anthro/faculty/duranti/reprints/rethco.pdf}, author = {Charles Goodwin and Allessandro Duranti} } @article {ref_10134, title = {A perfect match? Connecting partners in the labyrinth of information}, year = {2017}, note = {

In: Frans Smit, Arnoud Glaudemans and Rienk Jonker, Archives in liquid times, Stichting Archiefpublicaties, {\textquoteright}s Gravenhage, 2017. (p 78-91)

Full text here / Volledige tekst hier

}, month = {12/2017}, pages = {19}, publisher = {Stichting Archiefpublicaties}, address = {{\textquoteright}s Gravenhage}, abstract = {

In this essay I will give some insight about the results of my quest as archivist\  to understand the fundamentals of information. It is about trying not only to understand the complexity, but most and for all to grasp or grock this phenomenon. With the verb grock one indicates that he or she is to understand completely and thoroughly an object, subject or issue (Heinlein 1961). At some point it was for me a surprise to notice that the common perception of complexity of information and information management overshadows the relative simplicity of the outcome of the grocking.
As a result of this journey I was able to develop a basic information model or framework that consists at its core only of three basic interconnected elements. Each element has its own characteristics. An information model is for me a somewhat formal abstract description of objects, attributes, relationships, and rules in a particular domain. It was for me a feasible answer to questions about the possibility to come up with an information model including a model for sharing and exchange of information independent of social, organizational and technical changes and at the same time a model compliant to the required qualities and retention interests. This model I call defiantly the Leeuwarder Information Model (LIM) because there it came eventually to existence. Although it is a kind of archival information model I found it somewhat insolent to call it so. There are indeed enough other archival information models around.
Despite the organizational or cultural background of actors and despite what technical instruments are used for processing information there is always a consistent undercurrent. An undercurrent from the viewpoint of information as a constant factor with basic interwoven notions or concepts as context, documents or more neutral information objects, activities, communication or exchange and particularly also notions about their mutual dependencies.
The sum of these three elements can be called meaningful information (MI). These three elements also determine whether or not a set of meaningful information makes up an archival record. Information is considered a record when it can be used in a personal or organizational context as evidence of a transaction, for reasons of compliancy, conformancy and governance. It is mostly about administrative, legal, fiscal values. As a rule one can say a record is always meaningful information, but not all meaningful information is record. Meaningful information is only a record because we want it to be a record. One could say a record is a construct that lies in the eyes of the beholder. But to avoid further distraction this essay is not about the definition of records and recordness. That is a discussion that has to take place elsewhere.
A real surprise was to observe that essential parts of my notion of meaningful information could be annex to the concept of semantic information (SI) of Floridi (2010). A discovery I found worthwhile to look further into.

}, keywords = {communictie, context, ImArch, ImRec, informatie-object, informatiemodel, ontvangen, philosophy of information, semantic information, zenden}, author = {Rienk Jonker} } @article {ref_10054, title = {Memory and Media Archival Tasks in the Age of Algorithms}, year = {2016}, note = {

Onderdeel van Schetsboek Digitale Onderzoek- omgeving en Dienstverlening

}, month = {06/2016}, pages = {6}, publisher = {Stichting Archiefpublicaties }, edition = {Schetsboek Digitale Onderzoek- omgeving en Dienstverlening}, chapter = {blz 35-40}, address = {{\textquoteright}s Gravenhage}, abstract = {

Indeed, archives are in a crisis. Rather than lamenting it, we should explore the emancipatory potential of this crisis and assess how it is anchored in technological changes. Institutions like archives, libraries, museums and galleries (the GLAM-sector) were not built for new media. Yet, as concepts they are on everybody{\textquoteright}s lips. Whenever we talk about how new media can store and display information, these concepts reappear as metaphors. Can the institutions themselves live up to their conceptual and metaphorical mobilizations? Can modern media ultimately make the sector bolder in terms of innovation, research, articulation and curation as well as consolidate a new type of public service model strengthening artistic creativity and sharing?
To do this, we need to change some of our habits of thinking.

}, keywords = {algoritme, authenticiteit, betrouwbaarheid, big data, context, semantische informatie}, url = {http://www.archiefateliers.nl/wp-content/uploads/2016/06/Schetsboek-DOD_2016_PRINT.pdf}, author = {Eivind R{\o}ssaak} } @booklet {ref_9226, title = {Archiefwetenschap, erfgoed en politisering}, year = {2010}, note = {

Inaugurele rede

}, month = {09/2010}, address = {Amsterdam}, abstract = {

Politisering van Nederlands geheugen vergt actie archiefwetenschappers

De archieven die door de Nederlandse archiefinstellingen worden beheerd hebben grote waarde als bron voor de geschiedenis van Nederland en de rest van de wereld. De laatste decennia echter is niet hun bronwaarde, maar hun erfgoedwaarde centraal komen staan. Daarmee zijn ze volgens Theo Thomassen onderdeel geworden van een politieke agenda die onder meer gericht is op versterking van de nationale, regionale en lokale identiteit. Die politisering kan botsen met de professionele archivistische eisen die aan het verzamelen, ontsluiten en presenteren van archieven worden gesteld en met de objectiviteit en onpartijdigheid die daarbij van archivarissen wordt verlangd. Die botsing is vooral zichtbaar op de websites van archiefdiensten, die bij uitstek zijn gericht op de documentatie van eigen plaats en regio en de erfgoedbeleving van het daar woonachtige lekenpubliek. Archieven zijn volgens Thomassen niet alleen het geheugen van de samenleving, ze kunnen ook democratie en sociale rechtvaardigheid helpen bevorderen. Hun waarde als historische bron mag echter niet worden be{\"\i}nvloed door de uitkomst van het politieke debat over sociale cohesie, integratie en culturele diversiteit. Vanuit de archiefwetenschap moet de politisering van een belangrijk deel van het geheugen van de samenleving en een onomkeerbare herbronning van de geschiedenis kritisch worden gevolgd en bestreden.

(tekst persbericht)

}, keywords = {bewaarbelang, bron, context, ethiek, gedragscode, narrativiteit, waarderen}, url = {http://www.box.net/index.php?rm=box_download_shared_file\&shared_name=vk6i840n0n\&file_id=f_508228803\&rss=1}, author = {T. H. P. M. Thomassen} } @mastersthesis {ref_1232, title = {Designing electronic document infrastructures}, year = {1997}, note = {

Over de invoering van digitaal documentbeheer in organisaties.

}, month = {11/1997}, school = {TU Delft, Delft University of Technology}, address = {Delft}, abstract = {

In toenemende mate maken organisaties gebruik van electronische documenten. Het gaat hierbij om documentaire informatie, die in electronische vorm wordt gebruikt. Als gevolg van het gebruikt van electronische documenten, worden organisaties met een aantal problemen geconfronteerd. Dit onderzoek is gericht op de volgende problemen:
- een belangrijk deel van de electronische documentaire informatie wordt niet beheerd;
- als gevolg van het gebruik van multimediale technieken in electronische documenten volstaat de reguliere vorm van documentopslag en -ontsluiting niet meer;
- het ontsluiten van grote hoeveelheden electronische documentaire informatie;
- de authenticiteit en integriteit van documentaire informatie.

Bij het zoeken naar oplossingen voor deze problemen zijn drie perspectieven ten aanzien van documenten gehanteerd: het archivistische, het organisatorische en het technologische perspectief. Het archivistische perspectief benadrukt het belang van documenten, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen de informatiewaarde en de juridische waarde. Het organisatorische perspectief benadrukt het belang van documenten als medium voor informatie-overdracht, nodig voor de co{\"o}rdinatie van bedrijfsprocessen. In het technologisch perspectief staat de integratie van verschillende informatietypen centraal.

In de literatuur komen verschillende definities van het begrip {\textquoteleft}document{\textquoteright} voor waarbij tevens verschillende klassifikaties van documentgebruik worden gehanteerd. Op basis van een analyse van de voorkomende definities en klassifikaties zijn zes aspecten onderscheiden:
- het document als informatiedrager;
- de informatie die het document bevat;
- de presentatiemogelijkheden die het document biedt;
- de mogelijkheden om de informatie-inhoud van documenten te veranderen;
- de documentuitwisseling;
- het documentbeheer.

Er is een nauwe relatie tussen de informatie-inhoud van documenten en de wijze waarop ze worden bewerkt en uitgewisseld enerzijds, en de bedrijfsprocessen waarin ze worden gebruikt anderzijds. Het inrichten van de documentaire informatiehuishouding vereist derhalve een analyse van de bedrijfsprocessen. Bij de analyse van bedrijfsprocessen zijn drie niveaus onderscheiden: het micro niveau, het meso niveau en het macro niveau. Op het micro niveau staan de uit te voeren taken en een effectieve technologische ondersteuning centraal. Op het meso niveau staan de processen centraal en de wijze waarop deze op elkaar kunnen worden afgestemd. Het macro niveau richt zich op de samenwerkingsverbanden tussen en boven organisaties.

Processen verschillen in de mate van voorspelbaarheid. Dit is de mate waarin voorafgaand aan de uitvoering van een proces kan worden aangegeven welke taken in welke volgorden kunnen worden uitgevoerd, en welke informatie hierbij wordt gebruikt. Minder goed voorspelbare processen vereisen een andere, meer flexibele, technische ondersteuning dan goed voorspelbare processen. Minder goed voorspelbare processen maken veel gebruikt documentaire informatie. Goed voorspelbare processen maken daarentegen veel gebruik van gestructureerde informatie.

De doelen van electronisch documentbeheer worden vanuit de drie gehanteerde perspectieven verschillend ingevuld. Het doel van electronisch documentbeheer vanuit archivistisch perspectief is het zorg dragen voor langdurige beschikbaarheid van electronische documenten nodig om een organisatorisch proces te reconstrueren. Hiertoe dienen alle relevante documenten geregistreerd en gearchiveerd te worden. Vanuit organisatorische perspectief is het doel van electronisch documentbeheer het leveren van een bijdrage aan de effectiviteit van organisaties. Vanuit technologisch perspectief is het doel van electronisch documentbeheer de integratie van technische hulpmiddelen.

Tussen de doelen vanuit het archivistische perspectief en het organisatorische perspectief bestaat een spanning. Het organisatorische perspectief stelt, afgeleid van de effectiviteitsbijdrage, een optimale proces- in richting en ondersteuning centraal. Dit vereist een nauwe afstemming van electronisch documentbeheer met het betreffende bedrijfsproces, Het archivistische perspectief stelt evenwel dat electronisch documentbeheer een voorziening is die ten aanzien van alle bedrijfsprocessen volledige en actuele documentaire informatie dient te garanderen. In dit onderzoek is het archivistische perspectief als startpunt gehanteerd ten aanzien van de inrichting van het electronisch documentbeheer. Uitgaande van het algemene karakter van electronisch documentbeheer, gericht op de ondersteuning van een veelheid aan bedrijfsprocesson, is de term {\textquoteleft}electronische documentaire infrastructuur{\textquoteright} gehanteerd.

Een electronische documentaire infrastructuur omvat technische, informatiekundige en organisatorische voorzieningen, gericht op het ondersteunen van een veelheid aan bedrijfsprocessen aangaande het beheer van electronische documenten.

}, keywords = {architectuur, context, digitaal werken, digitalisering, documentbeheer, records management, Toegankelijkheid}, url = {http://repository.tudelft.nl/view/ir/uuid:20a1f3e6-4015-4e44-8be0-cf66c5bba8c4/}, author = {J.J.M. Uijlenbroek} } @article {ref_2312, title = {Vergelijkend onderzoek hulpmiddelen beheersing bedrijfsprocessen}, year = {1999}, note = {

Dit interessante rapport is niet meer op internet te vinden.

}, institution = {Anaxagoras Procesarchitecten / Ministerie van Financi{\"e}n / EDP AUDIT POOL}, address = {Enschede / Den Haag / Apeldoorn}, abstract = {

In 1998/1999 is in opdracht van de departementen een onderzoek uitgevoerd naar gewenste en geboden mogelijkheden van geautomatiseerde hulpmiddelen ({\textasciiacute}tools{\textasciiacute}), gericht op de beheersing van bedrijfsprocessen. In deze samenvatting wordt de kern van de onderzoeksresultaten weergegeven. Met deze samenvatting bent u in staat te bepalen of -bepaalde delen van- de totale rapportage voor u interessant zijn.
Het gebruik van de mogelijkheden van Informatie- en CommunicatieTechnologie (ICT) bij de inrichting, modellering en besturing van bedrijfsprocessen vormt het centrale onderwerp van het uitgevoerde onderzoek. Het onderzoek sluit aan op een in het oog springend speerpunt in het recente Actieplan Electronic Government: het verbeteren van de interne bedrijfsvoering door het gebruik van ICT. Dit actieplan beoogt, door het gebruik van ICT, de dienstverlening aan de klanten van de overheid (burgers en bedrijfsleven) te verbeteren en de interne bedrijfsvoering van de overheid zelf te optimaliseren.
Overheidsdiensten worden meer en meer bedrijfsmatig, dat wil zeggen volgens moderne besturings- en bedrijfseconomische principes, ingericht en op prijs-/prestatieverhouding beoordeeld. Het verkrijgen van inzicht in en daarmee ook het besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen met behulp van ICT, kan niet los gezien worden van, en hangt samen met, bestaande en voorziene meetinstrumenten ten behoeve van het kijken naar de prijs-/ prestatieverhouding van bedrijfsprocessen. In het streven naar optimalisatie van de bedrijfsvoering door de rijksdienst zijn inmiddels ruimere mogelijkheden geschapen voor het hanteren van een baten-/lastenstelsel. Voorwaarde voor de invoering daarvan is: het beschikken over beschreven bedrijfsprocessen. De (financi{\"e}le) administratie ontwikkelt zich daarmee tot een belangrijk {\textquoteright}tool of management{\textquoteright}, dat niet alleen gebruikt wordt om te sturen op budget (inputsturing), maar ook op prijs-/prestatieverhouding (outputsturing).
Vernieuwingen in het financieel beheer houden onder meer in dat het van oudsher bekende financi{\"e}le verslag evolueert tot een jaarverslag waarin de (verantwoording over de) inrichting van de bedrijfsvoering een duidelijke (politieke) verantwoordings- en bijsturingsfunctie krijgt, wellicht via een management-verklaring van ministers over de inrichting van de bedrijfsvoering. Als politiek momentum voor zo{\textquoteright}n jaarverslag wordt de derde woensdag in mei genoemd.
Met het uitgevoerde onderzoek en de uitgebrachte rapportage leveren de auteurs een bijdrage aan het verkrijgen van inzicht in de wijze waarop het gebruik van ICT kan bijdragen aan (een verbetering van) de inrichting, werking en beheersing van veelal complexe bedrijfsprocessen.
Dit onderzoek bevat niet alleen een {\textquoteright}vergelijkend warenonderzoek{\textquoteright} naar de huidige {\textquoteright}state of
the art{\textasciiacute} van ondersteunende ICT-hulpmiddelen (aangeduid als {\textquoteright}tools{\textquoteright}). Naast dit instrumentalistische deel van het onderzoek treft u ook een overzicht aan van vele lopende ontwikkelingen op het gebied van kwaliteitsverbetering, zowel binnen als buiten de rijksoverheid. Voorts is een achttal overheidsdiensten bereid geweest mee te werken aan zogenaamde casestudy{\textquoteright}s. Hierin gunnen deze diensten op een openhartige wijze een {\textquoteright}blik in de keuken{\textquoteright} waar het gaat om de {\textquoteright}do{\textquoteright}s en don{\textasciiacute}ts{\textquoteright} van de inzet van tools op het gebied van de beheersing van bedrijfsprocessen.

}, keywords = {context, procesgebonden informatie, waarderen, workflow}, url = {/sites/default/files/boeken/2312.htm}, author = {W.D. van Dommelen and S.M.M. Joosten and M.C.J. de Mol and H. de Zwart} } @mastersthesis {ref_10073, title = {Inzicht in keteninitiatieven}, year = {2016}, note = {

Ontwikkeling van een instrument waarmee de slaagkans van initiatieven in maatschappelijke ketens kan worden ingeschat en vergroot.

Zie ook de pagina over de promotie

}, school = {{\textcopyright} 2016,T.Visser}, address = {Utrecht}, abstract = {

Grootschalige ICT-projecten in de publieke sector blijken in veel gevallen meer tijd en geld te kosten dan van tevoren ingeschat en de hoge verwachtingen worden niet altijd waargemaakt. Promovenda Tjitske Visser ontwikkelde een instrument waarmee de slaagkans van dit soort initiatieven in maatschappelijke ketens - {\textquoteleft}keteninitiatieven{\textquoteright} - kan worden ingeschat en vergroot.
Visser onderzocht het succes van grootschalige ICT-projecten in de publieke sector, en factoren die daaraan bijdragen. In haar proefschrift concludeert ze dat een van de redenen voor het falen van keteninitiatieven is dat bestaande methoden en aanpak geen onderscheid maken naar de context van een ICT-project. Dat maakt het onmogelijk om goed in te spelen op de karakteristieken van die context.

COMPLEXITEIT EN WEERBARSTIGHEID
De karakteristieken van maatschappelijke ketens maken dat andere uitgangspunten gelden dan in een kleinschaligere context, zoals in een enkele organisatie. Zo lijken keteninitiatieven alleen te slagen als ze direct bijdragen aan het aanpakken van een maatschappelijke probleem. Ook is een keteninitiatief alleen kansrijk als betrokkenen rekening houden met de complexiteit en weerbarstigheid van de context, in plaats van te proberen deze op te lossen.

SLAAGKANS VERGROTEN
Succesvolle keteninitiatieven kunnen een bijdrage leveren aan het verminderen van maatschappelijke problemen, terwijl het mislukken van een keteninitiatief het probleem zelfs kan vergroten. Er is dus een maatschappelijke noodzaak voor meer geslaagde keteninitiatieven. Het door Visser ontwikkelde instrument houdt rekening met de karakteristieken van maatschappelijke ketens en bevat uitgangspunten om in die context juist te handelen, waardoor het de slaagkans van een keteninitiatief kan inschatten en vergroten.

}, keywords = {context, fitrelatie, keteninformatisering, keteninitiatief, maatschappelijke keten, niveauvergissing}, url = {https://dspace.library.uu.nl/bitstream/handle/1874/344171/Visser.pdf}, author = {Tjitske Visser} }